Zmiany dla przedsiębiorców rozliczających się kartą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym

Zmiany przepisów w ramach Polskiego Ładu dotyczą również przedsiębiorców opodatkowanych kartą podatkową i rozliczających się na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Od 1 stycznia 2022 roku z karty podatkowej mogą skorzystać jedynie ci podatnicy, którzy na jej podstawie rozliczali się w 2021 r. W przypadku ryczałtu, reformy odnoszą się m.in. do wprowadzenia nowych jego stawek i sposobu wyliczania podatku. Poniżej opisujemy najważniejsze zmiany wprowadzane przez Polski Ład, o których należy wiedzieć, prowadząc własny sklep.

Polski Ład – zmiany w karcie podatkowej

Zgodnie z art. 23 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym[1], w oparciu o kartę podatkową mogą się rozliczać przedsiębiorcy, którzy prowadzą określony, ujęty w ustawie typ działalności tj.:

• usługową w zakresie handlu detalicznego żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami, z wyjątkiem napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% (warunki są określone w ustawie);
• usługową w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi (warunki są określone w ustawie), z wyjątkiem handlu paliwami silnikowymi, środkami transportu samochodowego, częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, ciągnikami rolniczymi i motocyklami oraz z wyjątkiem handlu artykułami nieżywnościowymi objętego koncesjonowaniem;
• gastronomiczną – jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% (warunki określone w ustawie).

Zmiany podatkowe na karcie podatkowej:

• jeśli jako przedsiębiorca rozliczałeś się w ubiegłym roku w oparciu o kartę podatkową i chcesz utrzymać tę formę rozliczenia w 2022 r., nic nie musisz robić – Twoja karta podatkowa będzie automatycznie przedłużona;
• jeśli w ubiegłym roku rozliczałeś się w inny sposób (na zasadach ogólnych, ryczałtem lub liniowo), a od 2022 r. chciałbyś przejść na kartę podatkową, to niestety Polski Ład nie daje już takiej możliwości;
• jeśli zamierzasz rozpocząć działalność gospodarczą w 2022 roku, to również karta podatkowa nie będzie już dla Ciebie dostępna.

Co ważne, wysokość podatku dla przedsiębiorców rozliczających się kartą podatkową, jest określana odgórnie w drodze decyzji wydanej przez naczelnika urzędu skarbowego. Z początkiem każdego roku może ona ulec zmianie, dlatego warto to sprawdzić. Na ustalenie wysokości podatku składa się:

• rodzaj prowadzonej działalności,
• liczba zatrudnionych przez Ciebie pracowników,
• liczba mieszkańców miejscowości, w której prowadzisz działalność gospodarczą.

Wykaz stawek, którymi sugeruje się naczelnik urzędu skarbowego, można znaleźć w załączniku nr 3 do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym[2].

Polski Ład – zmiany w ryczałcie

Ryczałt ewidencjonowany to uproszczona forma opodatkowania działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy, którzy z niej korzystają, płacą podatek od przychodu (bez uwzględnienia ewentualnych kosztów podatkowych).

Możliwość skorzystania z ryczałtu została w ostatnim czasie znacznie rozszerzona (przed 2021 r. było bardzo wiele wyłączeń, które aktualnie zostały uchylone), dlatego warto wziąć ją pod uwagę wybierając formę opodatkowania działalności gospodarczej.

Stawki ryczałtu:

• zależne są od rodzaju prowadzonej działalności, którą określa art. 12 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;
• ustalane są według klasyfikacji Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU).

Dla przedsiębiorców działających w branży handlowej, a konkretnie prowadzących działalność usługową w zakresie handlu, ustalono od roku 2022 stawkę opodatkowania przychodów w wysokości 3%[3] (z zastrzeżeniem art. 12 ww. ustawy pkt 2 i 3 – wskazane punkty wymieniają usługi związane z handlem i sprzedażą, dla których stosowane są stawki 15% - np. przy usłudze pośrednictwa w sprzedaży hurtowej, i 10%).

Wady ryczałtu:

• stawka ryczałtu wyliczana jest od przychodów pomniejszonych tylko o składki na własne ubezpieczenie społecznie – nie ma możliwości odliczenia kosztów uzyskanego przychodu, by obniżyć podstawę wymiaru podatku dochodowego;
• brak możliwości skorzystania z niektórych ulg podatkowych – przedsiębiorcy nie mogą skorzystać m.in. z kwoty wolnej od podatku, ulgi dla klasy średniej czy na dziecko;
• ograniczenia w wyborze tej formy opodatkowania – podatnik zatrudniony na umowie o pracę w danej firmie, nie może rozliczyć osiągniętych w niej przychodów według ryczałtu. Wyklucza to przejście z umowy o pracę na umowę B2B rozliczanej według ryczałtu, jeśli zakres usług świadczonych przez przedsiębiorcę pokrywa się z zakresem dotychczasowych obowiązków pracowniczych.

Ważne: według ustawodawcy ryczałt jest najprostszym sposobem rozliczania podatków. Nie wymaga liczenia kosztów czy amortyzacji, a wpływy z działalności mnożone są odpowiednio przez ustaloną odgórnie stawkę. W przypadku firm jednoosobowych osiągających znaczne przychody przy niskich kosztach, ryczałt może być najkorzystniejszą formą opodatkowania biznesu.

Przedsiębiorco pamiętaj: prawa do tej formy opodatkowania nie mają przedsiębiorcy, których ubiegłoroczne przychody przekroczyły równowartość 2 mln euro.

Polski Ład – zmiany  w składce zdrowotnej

W ramach Polskiego Ładu od początku 2022 roku, zmienione zostały zasady rozliczania składek zdrowotnych zarówno na kartę podatkową, jak też na ryczałt ewidencjonowany.

Składki dla przedsiębiorców na karcie podatkowej wynoszą 9%. Wysokość świadczenia zależna jest od dochodów firmy. Jego minimalna wartość wynosi 270,90 zł i wyliczana jest na podstawie minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na poziomie 3010 zł[4].

Ważne: składka zdrowotna w 2022 r. nie zmniejszy podatku wynikającego z karty podatkowej.

To samo dotyczy przedsiębiorców na ryczałcie – 1 stycznia 2022 r. uchylony został art. 13 ust 1 i 2 ustawy o ryczałcie, który pozwalał pomniejszyć zobowiązania podatkowe o składkę zdrowotną.

Oznacza to, że realne obciążenie składką zdrowotną będzie wyższe nawet dla tych przedsiębiorców, którzy zapłacą najniższą składkę.

Jeśli jako przedsiębiorca rozliczasz się w oparciu o ryczałt ewidencjonowany, to Twoja składka na ubezpieczenie zdrowotne wyniesie 9% podstawy wymiaru. Tą podstawą jest wartość przeciętnego wynagrodzenia za IV kwartał 2021 r., czyli 6221,04 zł (czyli nie realny dochód lub przychód konkretnego przedsiębiorcy). W zależności od wysokości przychodów z działalności gospodarczej, wprowadzono trzy progi, które będą wyznaczały wysokość stawki zdrowotnej[5]:

• kwota odpowiadająca 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli przychody z działalności gospodarczej, osiągnięte od początku roku kalendarzowego, nie przekroczą kwoty 60 000 zł.

Wysokość stawki zdrowotnej: 9% * 60% * 6221,04 zł = 335,94 zł

• kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli przychody z działalności gospodarczej, osiągnięte od początku roku kalendarzowego, przekroczą kwotę 60 000 zł i nie przekroczą kwoty 300 000 zł.

Wysokość stawki zdrowotnej:  9% * 6221,04 zł = 559,89 zł

• kwota odpowiadająca 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli przychody z działalności gospodarczej przekroczą kwotę 300 000 zł.

Wysokość stawki zdrowotnej: 9% * 180% * 6221,04 zł = 1007,81 zł

Ważne: składka zdrowotna przy ryczałcie może okazać się niższa niż przy innych formach opodatkowania. Jednak jej wysokość może ulec zmianie w trakcie roku wraz ze wzrostem uzyskanego przychodu i w konsekwencji przekroczenia granicy kolejnego progu. Trzeba się wówczas liczyć z koniecznością dopłaty składki.

Przypominamy, że wyboru formy opodatkowania na nowy rok podatkowy można dokonać co roku do 20 lutego. Ze względu na znaczne zmiany zarówno w podatkach, jak i w składkach na ubezpieczenie zdrowotne, warto zastanowić się (i policzyć), jaka forma opodatkowania będzie najbardziej opłacalna dla Twojego biznesu.

[1] Źródło: https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-ograniczenia-w-stosowaniu-karty-podatkowej

[2] Link do dokumentu z wykazem stawek dla karty podatkowej w 2022 r. znajduje się w treści tego artykułu w okienku „Do pobrania”: https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-ograniczenia-w-stosowaniu-karty-podatkowej

[3] Źródło: https://pomoc.ifirma.pl/pomoc-artykul/zmiana-stawek-ryczaltu-2022-r/

[4] Źródło: https://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/8324130,karta-podatkowa-2022-nowy-lad-stawki-polski-lad.html

[5] Źródło: https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-ryczalt-od-przychodow-ewidencjonowanych